Katedra Fizjologii Wysiłku i Bioenergetyki Mięśni WNZ

O Katedrze

Katedra Fizjologii Wysiłku i Bioenergetyki Mięśni została powołana uchwałą Senatu Uniwersytetu Jagiellońskiego w dniu 26 października 2021 roku. Decyzją Prorektora UJ CM prof. dr hab. med. Tomasza Grodzickiego, kierownikiem Katedry z dniem 1 grudnia 2021 roku został prof. dr hab. Jerzy A. Żołądź. Katedra mieści się przy ul. Skawińskiej 8 w Krakowie. 

Zainteresowania badawcze:

Zainteresowania naukowe pracowników Katedry Fizjologii Wysiłku i Bioenergetyki Mięśni od wielu lat skupiają się wokół:

  • czynników warunkujących wydolność fizyczną człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem mechanizmów odpowiadających za szybkość konsumpcji tlenu w spoczynku i w wysiłku,
  • energetyki mięśni szkieletowych w spoczynku i w wysiłku,
  • przyczyn zmęczenia mięśni szkieletowych w wysiłkach o różnej intensywności,
  • stabilności metabolicznej mięśni szkieletowych w wysiłku fizycznym i po treningu,
  • adaptacji mięśni szkieletowych do wysiłku i do treningu fizycznego u osób w różnym wieku
  • wpływu treningu fizycznego na bioenergetykę mitochondriów,
  • tkankowej biodostępności tlenku azotu i zmian puli azotanów/azotynów po treningu fizycznym,
  • adaptacji śródbłonka naczyniowego do treningu fizycznego,
  • reakcji hormonalnych na wysiłek fizyczny.

 Prace te prowadzone są zarówno z udziałem ludzi jak i na modelach zwierzęcych.

Ważne miejsce w pracach badawczych pracowników Katedry, zajmują kwestie czynników determinujących wydolność fizyczną sportowców wyczynowych, rywalizujących na poziomie międzynarodowym.

W Katedrze Fizjologii Wysiłku i Bioenergetyki Mięśni w chwili obecnej zatrudnionych jest trzech samodzielnych pracowników nauki: prof. dr hab. Jerzy A. Żołądź, prof. dr hab. n. med. Joanna Majerczak oraz dr hab. Marcin Grandys, prof. UJ.

Prace badawcze prowadzone przez prof. Jerzy A. Żołądzia dotyczą przede wszystkim czynników determinujących kinetykę konsumpcji tlenu w wysiłku fizycznym oraz wpływu treningu fizycznego na stabilność metaboliczną mięśni szkieletowych w wysiłku fizycznym i bioenergetykę mitochondriów.

Głównym przedmiotem badań naukowych prof. Joanny Majerczak jest adaptacja mięśni szkieletowych do treningu wytrzymałościowego jak i znaczenie mięśniowej biodostępności  tlenku azotu (mięśniowa pula azotanów i azotynów) w wysiłku fizycznym.

Dr hab. Marcin Grandys, prof. UJ obecnie zajmuje się zagadnieniem wpływu wysiłku fizycznego jak i treningu fizycznego na reakcje hormonalne u ludzi, ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia testosteronu w utrzymaniu prawidłowego stanu naczyń krwionośnych.

Prace badawcze w tych obszarach prowadzone są przy współpracy m.in. z zespołem prof. Stefana Chłopickiego z JCET, z zespołem prof. Jana Celichowskiego z AWF w Poznaniu, z zespołem prof. Wiesławy Jarmuszkiewicz z UAM we Wrocławiu, z zespołem prof. Bruno Grassi z Uniwersytetu w Udine (Włochy), z zespołem prof. Grzegorza Sumary z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN w Warszawie.

 

Muscel and Exercise Physiology

Zakres zainteresowań naukowych pracowników Katedry dobrze ilustruje podręcznik / monografia pod redakcją: J.A. Zoladz, pt.: Muscle and Exercise Physiology, wydany niedawno przez Academic Press, an imprint of Elsevier Inc., London, 2019, ISBN: 978-0-12-814593-7.  (Muscle and Exercise Physiology – 1st Edition (elsevier.com).
Publikacja ta została wyróżniona Nagrodą Premiera Rzeczpospolitej Polskiej za osiągnięcia naukowe w dziedzinie medycyna / nauki o kulturze fizycznej  w 2020 roku za rok 2019 (https://www.gov.pl/web/premier/nagrody-premiera).  

 

 

 

Do najważniejszych osiągnięć naukowych pracowników Katedry należy zaliczyć:

  1. Wykazanie, po raz pierwszy, że zależność między konsumpcją tlenu (VO2) a generowaną mocą w wysiłku o stopniowo wrastającej intensywności po przekroczeniu progu mleczanowego (LT) przyrasta nieliniowo (Zoladz i wsp. J Physiol. (London) 1995; 488: 211-217) oraz zaproponowanie koncepcji wyznaczania tzw. punktu zmiany w konsumpcji tlenu tj. „change point in VO2”, który jako nowy parametr wydolności fizycznej pozwala na oddzielenie wysiłku umiarkowanego od ciężkiego w sposób nieinwazyjny (Zoladz i wsp. Eur J Appl Physiol Occup Physiol. 1998; 77: 445-451; Zoladz i wsp. Eur J Appl Physiol Occup Physiol. 1998; 78: 369-377 oraz Zoladz i wsp. Exp Physiol. 2000; 85: 117-124).
  • Zoladz JA, Rademaker AC, Sargeant AJ. Non-linear relationship between O2 uptake and power output at high intensities of exercise in humans. J Physiol. 1995; 488 (Pt 1): 211-217. doi: 10.1113/jphysiol.1995.sp020959.
  • Zoladz JA, Duda K, Majerczak J. Oxygen uptake does not increase linearly at high power outputs during incremental exercise test in humans. Eur J Appl Physiol Occup Physiol. 1998; 77: 445-451. doi: 10.1007/s004210050358.
  • Zoladz JA, Szkutnik Z, Majerczak J, Duda K. Detection of the change point in oxygen uptake during an incremental exercise test using recursive residuals: relationship to the plasma lactate accumulation and blood acid base balance. Eur J Appl Physiol Occup Physiol. 1998; 78: 369-377. doi: 10.1007/s004210050433.
  • Zoladz JA, Rademaker AC, Sargeant AJ. Human muscle power generating capability during cycling at different pedalling rates. Exp Physiol. 2000; 85: 117-124.
  1. Wykazanie, że głównym czynnikiem odpowiedzialnym za wystąpienie wolnej komponenty kinetyki konsumpcji tlenu (slow component of VO2 kinetics) jest obniżenie sprawności mechanicznej mięśni wywołany ich zmęczeniem (Zoladz i wsp. J Appl Physiol (1985) 2008; 105: 575-580 oraz Grassi i wsp. Exerc Sport Sci Rev. 2015; 43: 75-83).
  • Zoladz JA, Gladden LB, Hogan MC, Nieckarz Z, Grassi B. Progressive recruitment of muscle fibers is not necessary for the slow component of VO2 kinetics. J Appl Physiol (1985). 2008; 105: 575-580. doi:10.1152/japplphysiol.01129.2007.
  • Grassi B, Rossiter HB, Zoladz JA. Skeletal muscle fatigue and decreased efficiency: two sides of the same coin? Exerc Sport Sci Rev. 2015; 43: 75-83. doi:10.1249/JES.0000000000000043
  1. Opisanie mechanizmu leżącego u podstaw zjawiska wolnej komponenty kinetyki konsumpcji tlenu oraz wyjaśnienie wpływu treningu wytrzymałościowego na jego wielkość (Zoladz i wsp. PLoS One. 2016; 11: e0154135. oraz Zoladz i wsp. Muscle and Exercise Physiology; ed. Jerzy A. Zoladz, Academic Press, an imprint of Elsevier Inc., London, 2019; str. 391-422).
  • Zoladz JA, Majerczak J, Grassi B, Szkutnik Z, Korostyński M, Gołda S, Grandys M, Jarmuszkiewicz W, Kilarski W, Karasinski J, Korzeniewski B. Mechanisms of Attenuation of Pulmonary V’O2 Slow Component in Humans after Prolonged Endurance Training. PLoS One. 2016; 11: e0154135. doi: 10.1371/journal.pone.0154135.
  • Zoladz JA, Szkutnik Z, Grassi B. Metabolic Transitions and Muscle Metabolic Stability: Effects of Exercise Training In: Muscle and Exercise Physiology; ed. Jerzy A. Zoladz, Academic Press, an imprint of Elsevier Inc., London, 2019; Chapter 18 – str. 391-422.
  1. Udział w opracowaniu modelu bioenergetyki mięśni szkieletowych i jego zastosowań w teoretycznych i eksperymentalnych pracach dotyczących czynników warunkujących kinetykę konsumpcji tlenu w mięśniach szkieletowych (Korzeniewski i Zoladz. Biophys Chem. 2001; 92: 17-34; Korzeniewski i Zoladz. Biochem J.2003; 374: 37-40. Korzeniewski i Zoladz. Biochem J. 2004; 379: 703-710 oraz Korzeniewski i wsp. Physiol Rep. 2018; 6: e13808).
  • Korzeniewski B, Zoladz JA. A model of oxidative phosphorylation in mammalian skeletal muscle. Biophys Chem. 2001; 92: 17-34. doi:10.1016/s0301-4622(01)00184-3.
  • Korzeniewski B, Zoladz JA. Training-induced adaptation of oxidative phosphorylation in skeletal muscles. Biochem J. 2003; 374(Pt 1): 37-40. doi: 10.1042/BJ20030526.
  • Korzeniewski B, Zoladz JA. Factors determining the oxygen consumption rate (VO2) on-kinetics in skeletal muscles. Biochem J. 2004; 379(Pt 3): 703-710. doi: 10.1042/BJ20031740
  • Korzeniewski B, Rossiter HB, Zoladz JA. Mechanisms underlying extremely fast muscle VO2 on-kinetics in humans. Physiol Rep. 2018; 6: e13808. doi: 10.14814/phy2.13808.
  1. Przedstawienie mechanizmu regulującego przyspieszenie kinetyki konsumpcji tlenu w początkowej fazie wysiłku oraz w wyniku treningu wytrzymałościowego (Zoladz i wsp. Am J Physiol Regul Integr Comp Physiol. 2014; 307: R1101-1114 oraz Zoladz i wsp. Muscle and Exercise Physiology; ed. Jerzy A. Zoladz, Academic Press, an imprint of Elsevier Inc., London, 2019; str. 391-422).
  • Zoladz JA, Grassi B, Majerczak J, Szkutnik Z, Korostyński M, Grandys M, Jarmuszkiewicz W, Korzeniewski B. Mechanisms responsible for the acceleration of pulmonary V̇O2 on-kinetics in humans after prolonged endurance training. Am J Physiol Regul Integr Comp Physiol. 2014; 307: R1101-1114. doi: 10.1152/ajpregu.00046.2014.
  • Zoladz JA, Szkutnik Z, Grassi B. Metabolic Transitions and Muscle Metabolic Stability: Effects of Exercise Training In: Muscle and Exercise Physiology; ed. Jerzy A. Zoladz, Academic Press, an imprint of Elsevier Inc., London, 2019; Chapter 18 – str. 391-422.
  1. Odkrycie mechanizmu w jaki temperatura zmienia szybkość i wydajność fosforylacji oksydacyjnej w mitochondriach mięśni szkieletowych (Jarmuszkiewicz i wsp. Free Radic Biol Med. 2015; 83: 12-20).
  • Jarmuszkiewicz W, Woyda-Ploszczyca A, Koziel A, Majerczak J, Zoladz JA. Temperature controls oxidative phosphorylation and reactive oxygen species production through uncoupling in rat skeletal muscle mitochondria. Free Radic Biol Med. 2015; 83: 12-20. doi: 10.1016/j.freeradbiomed.2015.02.012.
  1. Wykazanie po raz pierwszy, że już kilkutygodniowy trening wytrzymałościowy o umiarkowanej intensywności u ludzi (~85% czasu przeznaczonego na trening realizowane z intensywnością poniżej progu mleczanowego, LT) zmniejsza nieliniowość w poborze tlenu, co skutkuje zwiększeniem możliwości generowania mocy w wysiłkach wymagających osiągniecia VO2max. Efekt ten wywołany był poprawą stabilności metabolicznej mięśni (Majerczak i wsp. Exp Physiol 2012; 97: 386-399).
  • Majerczak J, Korostynski M, Nieckarz Z, Szkutnik Z, Duda K, Zoladz JA. Endurance training decreases the non-linearity in the oxygen uptake-power output relationship in humans. Exp Physiol. 2012; 97: 386-399. doi: 10.1113/expphysiol.2011.062992.
  1. Wykazanie, że trening wytrzymałościowy nasila zarówno biogenezę mitochondriów w mięśniach szkieletowych, jak i zwiększa ich sprawność bioenergetyczną zwiększa stosunek P/O. Ponadto w pracy tej po raz pierwszy wykazano, że trening wytrzymałościowy zwiększa mitochondrialną produkcję ROS w niefosforylujących mitochondriach natomiast zmniejsza ich produkcję w fosforylujących mitochondriach mięśni szkieletowych. (Zoladz JA i wsp. Pflugers Arch. 2016; 468: 1709-1724).
  • Zoladz JA, Koziel A, Woyda-Ploszczyca A, Celichowski J, Jarmuszkiewicz W. Endurance training increases the efficiency of rat skeletal muscle mitochondria. Pflugers Arch. 2016; 468: 1709-1724. doi: 10.1007/s00424-016-1867-9.
  1. Wykazanie, że trening wytrzymałościowy wzmaga ekspresję markerów hipoksji w płucach (hypoxia inducible factor 1α, HIF1α oraz lysine-specific demethylase 6A, KDM6A), zwiększa ich ochronę anty-wolnorodnikową oraz nasila biogenezę mitochondriów w tkance płucnej (Jarmuszkiewicz i wsp. Free Radic Biol Med. 2020; 161:163-174).
  • Jarmuszkiewicz W, Dominiak K, Galganski L, Galganska H, Kicinska A, Majerczak J, Zoladz JA. Lung mitochondria adaptation to endurance training in rats. Free Radic Biol Med. 2020; 161: 163-174. doi: 10.1016/j.freeradbiomed.2020.10.011.
  1. Wykazanie (po raz pierwszy w badaniach z udziałem ludzi), że trening wytrzymałościowy zwiększa stężenie neurotroficznego czynnika pochodzenia mózgowego (BDNF) w osoczu krwi u ludzi zdrowych (Zoladz i wsp. J Physiol Pharmacol. 2008; 59 (Suppl 7): 119-132; Zoladz I Pilc. J Physiol Pharmacol. 2010; 61: 533-541) jak i u pacjentów z chorobą Parkinsona prowadząc do poprawy ich stanu klinicznego (Zoladz i wsp. J Physiol Pharmacol. 2014; 65: 441-448),
  • Zoladz JA, Pilc A, Majerczak J, Grandys M, Zapart-Bukowska J, Duda K. Endurance training increases plasma brain-derived neurotrophic factor concentration in young healthy men. J Physiol Pharmacol. 2008; 59 Suppl 7:119-132.
  • Zoladz JA, Pilc A. The effect of physical activity on the brain derived neurotrophic factor: from animal to human studies. J Physiol Pharmacol. 2010; 61: 533-541
  • Zoladz JA, Majerczak J, Zeligowska E, Mencel J, Jaskolski A, Jaskolska A, Marusiak J. Moderate-intensity interval training increases serum brain-derived neurotrophic factor level and decreases inflammation in Parkinson’s disease patients. J Physiol Pharmacol. 2014; 65: 441-448.
  1. Wykazanie po raz pierwszy, że 20-tygodniowy trening wytrzymałościowy u ludzi zwiększa integralność warstwy glikokaliksu naczyniowego, czym można tłumaczyć poprawę funkcjonowania śródbłonka naczyniowego po treningu. Prawdopodobną przyczyną potreningowego zwiększenia oporności glikokaliksu na uszkodzenie jest wywołane treningiem zmniejszenie stresu oksydacyjnego i wzrost ochrony antyoksydacyjnej (Majerczak i wsp. Exp Physiol 2017; 102: 70-85).
  • Majerczak J, Grandys M, Duda K, Zakrzewska A, Balcerczyk A, Kolodziejski L, Szymoniak-Chochol D, Smolenski RT, Bartosz G, Chlopicki S, Zoladz JA. Moderate-intensity endurance training improves endothelial glycocalyx layer integrity in healthy young men. Exp Physiol. 2017; 102: 70-85. doi: 10.1113/EP085887.
  1. Wykazanie, że starzenie się prowadzi do zmniejszenia integralności warstwy glikokaliksu naczyniowego, upośledzenia funkcji śródbłonka naczyniowego (endothelial dysfunction) i wzrostu sztywności naczyń (arterial stifness) czemu towarzyszy wzrost stresu oksydacyjnego i stanu zapalnego (chronic low-grade inflammation) związanego z wiekiem. Zarówno trening sprinterski, jak i wytrzymałościowy realizowany przez sportowców w młodym wieku nie ma wpływu na integralność warstwy glikokaliksu naczyniowego oraz na stan funkcjonalny ich śródbłonka naczyniowego w starszym wieku w odniesieniu do osób nieuprawiających treningu sportowego w młodości (Majerczak i wsp. J Am Heart Assoc. 2019; 8: e012670).
  • Majerczak J, Grandys M, Frołow M, Szkutnik Z, Zakrzewska A, Niżankowski R, Duda K, Chlopicki S, Zoladz JA. Age-Dependent Impairment in Endothelial Function and Arterial Stiffness in Former High Class Male Athletes Is No Different to That in Men With No History of Physical Training. J Am Heart Assoc. 2019; 8: e012670. doi: 10.1161/JAHA.119.012670.
  1. Wykazanie istnienia istotnej zależności pomiędzy wzrostem procentowej zawartości tłuszczu wraz z wiekiem a wskaźnikami stanu zapalnego (chronic low-grade inflammation), stanem funkcjonalnym śródbłonka naczyniowego, profilem metabolicznym u mężczyzn w wieku od 18-75 roku życia o różnym stopniu wytrenowania. Wynik ten potwierdza, że m.in. wzrost stanu zapalnego związanego z wiekiem (chronic low-grade inflammation) jest zależny od wzrostu procentowej zawartości tłuszczu w masie ciała (Majerczak i wsp. J Am Heart Assoc. 2019; 8: e012670).
  • Majerczak J, Grandys M, Frołow M, Szkutnik Z, Zakrzewska A, Niżankowski R, Duda K, Chlopicki S, Zoladz JA. Age-Dependent Impairment in Endothelial Function and Arterial Stiffness in Former High Class Male Athletes Is No Different to That in Men With No History of Physical Training. J Am Heart Assoc. 2019; 8: e012670. doi: 10.1161/JAHA.119.012670.
  1. Wykazanie po raz pierwszy, że mioglobina (myszy Mb-/-) poprzez jej wpływ na metabolizm wysiłkowy oraz na wielkość maksymalnej konsumpcji tlenu (VO2max) ma kluczowe znaczenie dla wydolności fizycznej. W pracy tej wykazano ponadto, że brak mioglobiny obniża podstawową ogólnoustrojową i mięśniową biodostępność tlenku azotu. (Zoladz i wsp. J Physiol. 2024; 602: 885-873).
  • Zoladz JA, Grandys M, Smeda M, Kij A, Kurpinska A, Kwiatkowski G, Karasinski J, Hendgen-Cotta U, Chlopicki S, Majerczak J. Myoglobin deficiency impairs maximal oxygen uptake and exercise performance: a lesson from Mb-/- mice. J Physiol. 2024; 602: 855-873. doi: 10.1113/JP285067.
  1. Wykazanie po raz pierwszy, że trening wytrzymałościowy obniża stężenie azotynów w mięśniach szkieletowych. Obniżenie puli azotynów po treningu wytrzymałościowym zależy wprost od pokonanego dystansu w czasie treningu (Majerczak i wsp. J Am Heart Assoc. 2024; 12: e031085).
  • Majerczak J, Drzymala-Celichowska H, Grandys M, Kij A, Kus K, Celichowski J, Krysciak K, Molik WA, Szkutnik Z, Zoladz JA. Exercise Training Decreases Nitrite Concentration in the Heart and Locomotory Muscles of Rats Without Changing the Muscle Nitrate Content. J Am Heart Assoc. 2024; 12: e031085. doi: 10.1161/JAHA.123.031085.
  1. Wykazanie, że bazalne stężenie testosteronu nie różni się istotnie pomiędzy sportowcami różnych dyscyplin sportowych (siłowo-szybkościowych i wytrzymałościowych) a osobami nietrenującymi, pomimo wyraźnych różnic w ich wydolności fizycznej oraz zawartości różnych typów łańcuchów ciężkich miozyny (MHC) (Grandys i wsp. J Strength Cond Res. 2012; 26: 3262-3269). Bazalne stężenie testosteronu u osób trenujących zarówno rekreacyjnie, jak i wyczynowo, zależne jest natomiast od wielkości zastosowanych obciążeń treningowych. Trening o umiarkowanej intensywności zwiększa bazalne stężenie testosteronu (Grandys i wsp. Int J Sports Med. 2009; 30: 489-495) a trening o dużej intensywności nie prowadzi do jego zmian (Grandys i wsp. Physiol Res. 2016; 65: 109-120). Z kolei bardzo duże obciążenia prowadzą do obniżenia stężenia testosteronu po zastosowanym treningu (Grandys i wsp. J Strength Cond Res. 2011; 25: 1079-1084).
  • Grandys M, Majerczak J, Duda K, Zapart-Bukowska J, Kulpa J, Zoladz JA. Endurance training of moderate intensity increases testosterone concentration in young, healthy men. Int J Sports Med. 2009; 30: 489-495. doi:10.1055/s-0029-1202340.
  • Grandys M, Majerczak J, Zapart-Bukowska J, Kulpa J, Zoladz JA. Gonadal hormone status in highly trained sprinters and in untrained men. J Strength Cond Res. 2011; 25: 1079-1084. doi: 10.1519/JSC.0b013e3181d4d3f4.
  • Grandys M, Majerczak J, Karasinski J, Kulpa J, Zoladz JA. Skeletal muscle myosin heavy chain isoform content in relation to gonadal hormones and anabolic-catabolic balance in trained and untrained men. J Strength Cond Res. 2012; 26: 3262-3269. doi: 10.1519/JSC.0b013e31827361d7
  • Grandys M, Majerczak J, Kulpa J, Duda K, Rychlik U, Zoladz JA. The importance of the training-induced decrease in basal cortisol concentration in the improvement in muscular performance in humans. Physiol Res. 2016; 65: 109-120. doi: 10.33549/physiolres.933039.
  1. Wykazanie, że obniżone stężenie testosteronu prowadzi do rozwoju przewlekłego stanu zapalnego niskiego stopnia (chronic low-grade inflammation) niezależnie od wieku i zawartości tkanki tłuszczowej, a efekt ten wydaje się być związany ze zmniejszonym jego udziałem w hamowaniu syntezy cytokin zapalnych i następującą w jej wyniku nasiloną produkcją białek ostrej fazy. Z tego powodu niski poziom testosteronu jest niezależnym czynnikiem ryzyka rozwoju arteriosklerozy i chorób sercowo-naczyniowych. Ponadto zaprezentowano, że aktywność fizyczna zmniejsza związany z wiekiem spadek stężenia testosteronu i w ten sposób przyczynia się do zredukowania rozwoju chronicznego stanu zapalnego w procesie starzenia się (Grandys i wsp. Front Endocrinol. 2021; 12: 735638).
  • Grandys M, Majerczak J, Zapart-Bukowska J, Duda K, Kulpa JK, Zoladz JA. Lowered Serum Testosterone Concentration Is Associated With Enhanced Inflammation and Worsened Lipid Profile in Men. Front Endocrinol (Lausanne). 2021; 12: 735638. doi: 10.3389/fendo.2021.735638

Lista najważniejszych publikacji:

  • Zoladz JA, Rademaker AC, Sargeant AJ. Non-linear relationship between O2 uptake and power output at high intensities of exercise in humans. J Physiol. 1995; 488 (Pt 1): 211-217. doi: 10.1113/jphysiol.1995.sp020959.
  • Zoladz JA, Szkutnik Z, Majerczak J, Duda K. Detection of the change point in oxygen uptake during an incremental exercise test using recursive residuals: relationship to the plasma lactate accumulation and blood acid base balance. Eur J Appl Physiol Occup Physiol. 1998; 78: 369-377. doi: 10.1007/s004210050433.
  • Zoladz JA, Duda K, Majerczak J. Oxygen uptake does not increase linearly at high power outputs during incremental exercise test in humans. Eur J Appl Physiol Occup Physiol. 1998; 77: 445-451. doi: 10.1007/s004210050358.
  • Zoladz JA, Rademaker AC, Sargeant AJ. Human muscle power generating capability during cycling at different pedalling rates. Exp Physiol. 2000; 85: 117-124.
  • Korzeniewski B, Zoladz JA. A model of oxidative phosphorylation in mammalian skeletal muscle. Biophys Chem. 2001; 92: 17-34. doi:10.1016/s0301-4622(01)00184-3.
  • Korzeniewski B, Zoladz JA. Training-induced adaptation of oxidative phosphorylation in skeletal muscles. Biochem J. 2003; 374(Pt 1): 37-40. doi: 10.1042/BJ20030526.
  • Korzeniewski B, Zoladz JA. Factors determining the oxygen consumption rate (VO2) on-kinetics in skeletal muscles. Biochem J. 2004; 379(Pt 3): 703-710. doi: 10.1042/BJ20031740.
  • Zoladz JA, Gladden LB, Hogan MC, Nieckarz Z, Grassi B. Progressive recruitment of muscle fibers is not necessary for the slow component of VO2 kinetics. J Appl Physiol (1985). 2008; 105: 575-580. doi:10.1152/japplphysiol.01129.2007.
  • Zoladz JA, Pilc A, Majerczak J, Grandys M, Zapart-Bukowska J, Duda K. Endurance training increases plasma brain-derived neurotrophic factor concentration in young healthy men. J Physiol Pharmacol. 2008; 59 Suppl 7:119-132.
  • Grandys M, Majerczak J, Duda K, Zapart-Bukowska J, Kulpa J, Zoladz JA. Endurance training of moderate intensity increases testosterone concentration in young, healthy men. Int J Sports Med. 2009; 30: 489-495. doi:10.1055/s-0029-1202340.
  • Zoladz JA, Pilc A. The effect of physical activity on the brain derived neurotrophic factor: from animal to human studies. J Physiol Pharmacol. 2010; 61: 533-541.
  • Grandys M, Majerczak J, Zapart-Bukowska J, Kulpa J, Zoladz JA. Gonadal hormone status in highly trained sprinters and in untrained men. J Strength Cond Res. 2011; 25: 1079-1084. doi: 10.1519/JSC.0b013e3181d4d3f4.
  • Grandys M, Majerczak J, Karasinski J, Kulpa J, Zoladz JA. Skeletal muscle myosin heavy chain isoform content in relation to gonadal hormones and anabolic-catabolic balance in trained and untrained men. J Strength Cond Res. 2012; 26: 3262-3269. doi: 10.1519/JSC.0b013e31827361d7
  • Majerczak J, Korostynski M, Nieckarz Z, Szkutnik Z, Duda K, Zoladz JA. Endurance training decreases the non-linearity in the oxygen uptake-power output relationship in humans. Exp Physiol. 2012; 97: 386-399. doi: 10.1113/expphysiol.2011.062992.
  • Zoladz JA, Grassi B, Majerczak J, Szkutnik Z, Korostyński M, Grandys M, Jarmuszkiewicz W, Korzeniewski B. Mechanisms responsible for the acceleration of pulmonary V̇O2 on-kinetics in humans after prolonged endurance training. Am J Physiol Regul Integr Comp Physiol. 2014; 307: R1101-1114. doi: 10.1152/ajpregu.00046.2014.
  • Zoladz JA, Majerczak J, Zeligowska E, Mencel J, Jaskolski A, Jaskolska A, Marusiak J. Moderate-intensity interval training increases serum brain-derived neurotrophic factor level and decreases inflammation in Parkinson’s disease patients. J Physiol Pharmacol. 2014; 65: 441-448.
  • Jarmuszkiewicz W, Woyda-Ploszczyca A, Koziel A, Majerczak J, Zoladz JA. Temperature controls oxidative phosphorylation and reactive oxygen species production through uncoupling in rat skeletal muscle mitochondria. Free Radic Biol Med. 2015; 83: 12-20. doi: 10.1016/j.freeradbiomed.2015.02.012.
  • Grassi B, Rossiter HB, Zoladz JA. Skeletal muscle fatigue and decreased efficiency: two sides of the same coin? Exerc Sport Sci Rev. 2015; 43: 75-83. doi:10.1249/JES.0000000000000043.
  • Grandys M, Majerczak J, Kulpa J, Duda K, Rychlik U, Zoladz JA. The importance of the training-induced decrease in basal cortisol concentration in the improvement in muscular performance in humans. Physiol Res. 2016; 65: 109-120. doi: 10.33549/physiolres.933039.
  • Zoladz JA, Majerczak J, Grassi B, Szkutnik Z, Korostyński M, Gołda S, Grandys M, Jarmuszkiewicz W, Kilarski W, Karasinski J, Korzeniewski B. Mechanisms of Attenuation of Pulmonary V’O2 Slow Component in Humans after Prolonged Endurance Training. PLoS One. 2016; 11: e0154135. doi: 10.1371/journal.pone.0154135.
  • Zoladz JA, Koziel A, Woyda-Ploszczyca A, Celichowski J, Jarmuszkiewicz W. Endurance training increases the efficiency of rat skeletal muscle mitochondria. Pflugers Arch. 2016; 468: 1709-1724. doi: 10.1007/s00424-016-1867-9.
  • Majerczak J, Grandys M, Duda K, Zakrzewska A, Balcerczyk A, Kolodziejski L, Szymoniak-Chochol D, Smolenski RT, Bartosz G, Chlopicki S, Zoladz JA. Moderate-intensity endurance training improves endothelial glycocalyx layer integrity in healthy young men. Exp Physiol. 2017; 102: 70-85. doi: 10.1113/EP085887.
  • Korzeniewski B, Rossiter HB, Zoladz JA. Mechanisms underlying extremely fast muscle VO2 on-kinetics in humans. Physiol Rep. 2018; 6: e13808. doi: 10.14814/phy2.13808.
  • Majerczak J, Grandys M, Frołow M, Szkutnik Z, Zakrzewska A, Niżankowski R, Duda K, Chlopicki S, Zoladz JA. Age-Dependent Impairment in Endothelial Function and Arterial Stiffness in Former High Class Male Athletes Is No Different to That in Men With No History of Physical Training. J Am Heart Assoc. 2019; 8: e012670. doi: 10.1161/JAHA.119.012670.
  • Zoladz JA, Szkutnik Z, Grassi B. Metabolic Transitions and Muscle Metabolic Stability: Effects of Exercise Training In: Muscle and Exercise Physiology; ed. Jerzy A. Zoladz, Academic Press, an imprint of Elsevier Inc., London, 2019; Chapter 18 – str. 391-422.
  • Jarmuszkiewicz W, Dominiak K, Galganski L, Galganska H, Kicinska A, Majerczak J, Zoladz JA. Lung mitochondria adaptation to endurance training in rats. Free Radic Biol Med. 2020; 161: 163-174. doi: 10.1016/j.freeradbiomed.2020.10.011.
  • Grandys M, Majerczak J, Zapart-Bukowska J, Duda K, Kulpa JK, Zoladz JA. Lowered Serum Testosterone Concentration Is Associated With Enhanced Inflammation and Worsened Lipid Profile in Men. Front Endocrinol (Lausanne). 2021; 12: 735638. doi: 10.3389/fendo.2021.735638
  • Grandys M, Majerczak J, Frolow M, Sztefko K, Chlopicki S, Zoladz JA. Age-related decrease in serum dihydrotestosterone concentration is accompanied by impaired vascular status. Experimental Gerontology. 2023; 173: 112104.
  • Zoladz JA, Grandys M, Smeda M, Kij A, Kurpinska A, Kwiatkowski G, Karasinski J, Hendgen-Cotta U, Chlopicki S, Majerczak J. Myoglobin deficiency impairs maximal oxygen uptake and exercise performance: a lesson from Mb-/- mice. J Physiol. 2024; 602: 855-873. doi: 10.1113/JP285067.
  • Majerczak J, Drzymala-Celichowska H, Grandys M, Kij A, Kus K, Celichowski J, Krysciak K, Molik WA, Szkutnik Z, Zoladz JA. Exercise Training Decreases Nitrite Concentration in the Heart and Locomotory Muscles of Rats Without Changing the Muscle Nitrate Content. Journal of the American Heart Association. 2024; 12: e031085. doi: 10.1161/JAHA.123.031085.
Accessibility by WAH